دیروز، هنگامی که تاریخ سیستان (ملک الشعراء بهار) را مطالعه می کردم، در یکی از صفحات آن، با مطلبی مختصر و جالبی برخوردم؛ آنچه سالها پیش نوشته شده است، امروزه هم بر وضعیت سیستانیان و اکثر مناطق سیستان زمین (از جمله ولایت فراه) صدق می کند. خواستم با شما دوستان گرامی نیز شریک سازم:
---------------------------
«شرایط آبادانی سیستان بر سه بند بستن نهاده آمد
بستن بند آب و بستن بند ریگ و بستن بند مفسدان، هرگاه که این سه بند اندر سیستان بسته باشد اندر همه عالم هیچ شهر بنعمت و خوشی سیستان نباشد و تا همی بستند چنین بود، و چون ببندند چنین باشد و روزگار آن را قوام باشد.»
ملک الشعراء بهار، تاریخ سیستان، انتشارات پدیدۀ خاور، ۱۳۶۶هـ.، ص (۲۱)

ناجوانمردان خزان را اندر خزان خزانی کردند!!!
با اندوه فراوان که اطلاع یافتم بتاریخ ( 13میزان- حوالی ساعت ۱۰ قبل از ظهر) مصادف با روز جهانی «معلّم»، افراد ناشناخته، بایسکل استاد «خزان»، استاد سابقه دار و شناخته شدۀ مضمون «ادبیات دری» لیسۀ شیخ ابونصر فراهی را از داخل صحن این لیسه به سرقت بردند و استاد خزان مجبور شد تا در روز معلم، در فصل خزان، با چهره ی پریشان و خزانی با پای پیاده هشت کیلومتر راه را قدم بزند و تا به خانه برسید.

سخنران یا چرندران؟!!!

چند روز قبل بمناسبت هفته صلح و سالروز شهادت استاد ربانی، محفل بزرگی از سوی کمیته ی ولایتی صلح در یکی از تالارهای مجلل شهر فراه برگزار گردیده بود.

یو افغان له ۳۴ کلونو راهيسې د سولې لپاره روژه نیسي

By همايون ذهين Aug 7, 2013 - 15:25

فراه (پژواک،۱۶زمری ۹۲): د فراه اوسېدونکى ۱۱۰ کلن سید عبدالقادر  افغان پر افغانستان د شوروي له يرغل راهيسې د افغانستان د خپلواکۍ په دې جګړو ځپلي هېواد کې د سولې ټينګښت لپاره هره ورځ روژه نيسي.

اعلان فوتی
با نهایت تأسف و تأثر اطلاع یافتیم که:
استاد بزرگوار عبدالرحمن "وقار" جوینی؛ شاعر شیرین سخن، نویسندۀ تیز قلم و شخصیت فرهنگی ولایت فراه و زادۀ دیار عطا ملک جوینی، غروب شنبه(14ثور 92) در اثر سکته قلبی، غروب زندگی اش در جهان ما به پایان رسید و به جاودانگی پیوست.
اِناالله و اِنا اِلیه راجِعون
(همایون ذهین)

   بادۀ وحدت به هر ظرفــــی نمی گنجـــد معین

نیست این زان می که در خم و سبو بینی همه

دانشی مرد سربرآورده از اُفق فراه

 نویسنده: سرمحقق حسین ”فرمند“(کابل)

منبع: مجلۀ مستقل همگان (شمارۀ 20، سال 1391)

===========================

           یکی از فرزندان بلند آوازۀ فراه، بخشی از جغرافیای میهن ما، که در دودۀ فرهنگیان و سلالۀ دانشیان کشور و منطقه راهش را باز و جایگاهی را احراز کرد معین الدین فراهی نویسنده، شاعر، مفسر، واعظ وعارف خوشنام می باشد. پدرش شرف الدین مشهور به ملا مسکین از فقیهان نامدار روزگار میرزا ابوالقاسم بابر امیر خراسان (853- 861 ق.) و کاکایش نظام الدین محمد از علمای جید دورۀ سلطان حسین بایقرا و همروزگار امیر علیشیرنوایی (844- 906 ق.) بود، که از لحاظ دانش، زهد و تقوی در مرتبۀ بلند قرار داشت و مدتی قاضی هرات بود.

ملا عبدالعزیز زوری

د فراه ولایت علمي او فرهنګي شخصیت

لیکنه: پوهاند عبدالشکور رشاد

دامتیاز خاوند (خپرونکۍ): د همگان خپلواکه مجله

17 د غوايي 91

       د دري او پښتو ژبو شاعر ملاعبدالعزیز زوری پښتون دی، پلار يي ملا عبدالکبیر او نیکه يي ملا کمال الدین د علم او فضل تښتنان وو.

کولرهاى وطنى فراه بازار کولرهاى خارجى را سرد کرده است

شهرفراه (پژواک،١٤سرطان٩١):  یک باشندۀ ولايت فراه، دست به اختراع و ساخت یکنوع کولر کم مصرف و ارزان زده که نه تنها به ولايات گرمسيرصادر ميشود، بلکه بازارکولرهاى خارجى را نيز سرد نموده است.

شهر خالی می شود

از صدای خوش شعر

از شمیم عطر مهر

از حضور مهربان آموزگار

کویر در غم باران آتش می گیرد

باغ داغ لاله را تازه می کند

و لیسه ابونصر فراهی

کتاب دری را بر سینه می فشرد

آری عطوفی جاودانه می شود...

در سوگ بزرگمردي که با قلم و کتاب جاودانه شد؛ استاد علم و دانش، صبر و پایداری، اخلاص و معرفت، شخصیت علمی، فرهنگی، اجتماعی ولایت فراه، استاد ( محمد ابراهیم عطوفی) که بتاریخ 16 جوزا91 از طرف شب بر اثر حمله قلبی دارالوداع را بدرود گفت، عميق ترين مراتب تسليت، تحسر و تأسفم را به نمايندگي از خود و ساير فرهنگيان، ژورناليستان و فعالین جامعه مدنی ولایت فراه، پيشكش خانواده ي گرامي، اهل معارف، شاگردان و دوستان جناب استاد بزرگوار  مي نمايم.

روحش شاد و يادش جاودانه باد !

همایون ذهین

        صحبتی با معلم پُرتلاش و مؤفق معارف فراه 

مرکه کوونکی: مختاراحمد باختری

                   بعد از دير وقت سلامي دوباره خدمت شما خوانندگان عزيز مجله وزين و دلچسپ همگان؛ در اين شماره صفحه اي ديگر از كتاب خاطرات معلمين را براي شما خوانندگان عزيز و ارجمند ورق مي زنيم و از راز و دل يكي از معلمين ورزيده و موفق ديگر معارف ولايت فراه شما را باخبر مي سازيم و هم اكنون روانه مركز آموزشي الفجر هستيم كه اين مركز، يكي از مراكزي است كه در ولايت فراه مضامين ساينسي و آماده گي كانكور را همه ساله براي داوطلبان كانكور مهيا ساخته و اين مركز تحت نظر استادي است كه هم اكنون با وي قصد مصاحبه داريم؛ خوب به دفتر مركز رسيديم و با تقديم سلام و خسته نباشيد خدمت استاد بزرگوار به عنوان اولين سوال از ايشان مي خواهيم كه خود را برايمان معرفي نمايد:

استاد: بنام خدا و با عرض سلام خدمت خواننده گان مجله همگان؛ گل احمد هستم فرزند امير محمد از ولسوالي پشترود قريه تنگ نمده ولايت فراه و 34 سال عمر دارم.

همگان: چند سال مي شود كه معلمي مي كنيد و چرا اين مسلك را انتخاب كرده ايد؟

استاد: تقريباً مدت 9 سال مي شود كه اين مسلك را به پيش مي برم و بنابر عشق و علاقه اي كه به معلمي داشتم و دارم اين مسلك را به پيش مي برم.

همگان: به نظرتان معلم كيست و معلمي چگونه يك مسلك است؟

استاد: معلم راهنماي جامعه، كليدي است براي راهگشايي و حل مشكلات مردم جامعه، نور و روشنايي است و شمعي است كه براي برافروختن اطراف خود، خود مي سوزد و براي ديگران روشني مي آفريند.

همگان: بسيار خوب، استاد در مورد تحصيلات و تجارب تان اگر معلومات بدهيد؟

استاد: تا صنف 14 دارالمعلمين را خوانده ام و تجارب من همان معلمي است كه طي اين 9 سال انجام داده ام.

همگان: چه مضاميني را تدريس مي كنيد جناب استاد؟

استاد: مضامين ساينسي، از جمله رياضيات( رياضي، هندسه، مثلثات) و علوم طبيعي ( كيميا، فزيك...)  را تدريس مي نمايم.

همگان: به نظرتان يك معلم موفق كيست؟

استاد: كسي كه دانستني هاي خود را به وجه احسن و به بسيار خوبي و بدون كدام منظور سوء به شاگردانش منتقل كند. 

همگان: چه نوع آماده گي خاصي را قبل از ورود به صنف و شروع درس مي گيريد؟

استاد: خوب طبيعي است كه بدون هدف نميتوان فير نمود و اگر فير هم صورت بگيرد پس بيهوده خواهد بود  پس آمادگي گرفتن به درس يكي از لازمه هاي تدريس بنده مي باشد.

همگان: از خاطرات جالب زنده گي تان اگر خاطره اي بخاطر داشته باشيد و با ما شريك كنيد ممنون مي شويم؟!

 استاد: خوب زندگي سرا پا خاطرات تلخ و شيرين است و از آنجمله خاطره اي است كه  هميشه بخاطر دارم كه قرار ذيل است: 

 دوران مكتب بود و در اين دوران رشته مورد علاقه من طب بود و هم صنفيان همگي مرا داكتر صدا مي زدند، اما مدتي بعد بنابر مشكلات داخلي كشور به  ايران مهاجر شديم و مجبور به كارگري و بيل زدن در خاك بيگانه؛ خوب به هر صورت بعد از مدتي كه اوضاع كشور بهبود يافت دوباره به كشور بازگشتيم و از قضاي روزگار با يكي از هم صنفيانم سر خوردم  كه وي تحصيلات خود را تمام كرده بود و فعلا داكتر بود و بعد از احوال پرسي با لهجه شوخي آميز برايم گفت:

”چطور است داكتر صاحب مي توانيد خوب بيل بزنيد؟!“

كه اين خاطره برايم خالي از درد نيست كه نتوانستم تحصيلاتم را در اين رشته به پايان برسانم.

همگان: حتما در مكتب رقيب و حريف تان بوده، خوب به هر صورت، استاد وضعيت درسي و سويه شاگردان را چطور ارزيابي مي كنيد؟

استاد: هم اكنون وضعيت درسي در مكاتب قناعت بخش بوده و همچنان سال به سال سويه شاگردان رو به بهبود مي نمايد و رضايت بخش است.

همگان: معلمين ولایت فراه با چه مشكلاتي روبرو هستند؟

استاد: خوب در كل كمبود مواد درسي كه لازمه تدريس است و عدم مساعد بودن زمينه مناسب براي مسلكي شدن معلمين و عدم موجوديت معلمين مسلكي در مكاتب ولايت فراه مي باشد. علاوتاً یکی از بزرگترین مشکلات معلمین ولایت فراه که متأسفانه دولت تا بحال توجه لازم نکرده هست، آن عدم توزیع شهرک معلمین میباشد. زیرا یکتعداد زیاد معلمین فراهی فعلاً سرپناهی مناسب از خود ندارند؛ که تقاضای من به نمایندگی از سایر معلمین اینولایت اینست که مشکل این شهرک هر چه زود تر حل گردد.

د ملي پهلوان شهید زمانشاه؛

لنډ پیژندنه او لاسته راوړني

ارواښاد شهید زمانشاه د ډاکتر عبدالجبار نورزی زوی او دشهید حاجی عبدالرزاق خان لمسی دی.

ارواښاد زمانشاه په 1363 لمریز کال د زمری (اسد) د میاشتي په 4 نیټه د پشترود ولسوالی د چین په کلی کي زیژیدلی دی.

الحاج عبدالله خادم

شاعر و بدیعه سرای کشور

مختصر بيوگرافي شاعر:

 الحاج عبدالله خادم فرزند مرحوم جهانگير خان ولد مرحوم ملا احمد خان كه در سال 1344 ه.ش در ولسوالي اناردره ولايت فراه افغانستان در يك فاميل نجيب،